استانداردهای جهانی نقل و انتقال گونه های حیوانی

استانداردهای جهانی نقل و انتقال گونه های حیوانی خراسان رضوی حیوانات نباید برای برآورده کردن نیازهای ما تمام زندگی خودرا در اسارت باشند، پژوهشگران معتقدند، حیوانات در باغ وحش زودتر می میرند، مجبور به انجام حرکات نمایشی و در حقیقت اسیر می شوند.


شاید صدها سوال درباره باغ وحش داشته باشید ازجمله این که در این روزهای کرونایی باغ وحش ها چگونه درآمد کسب می کنند و یا نگهداری از حیوانات به چه صورت است، با نگاهی دقیق به اقتصاد باغ وحش ها می توانید به مطالبی درباره درآمدزایی و آینده باغ وحش ها دست یابید.
اقتصاد باغ وحش
تأمین مالی فعالیت باغ وحش ها مانند باغ های گیاه شناسی یا موزه، تلفیقی از کمک مالی بازدیدکنندگان، اهداکنندگان خصوصی، دولتی و سایر موارد است. برای مثال، باغ وحش سن دیگو، معروف ترین باغ وحش آمریکا را در نظر بگیرید، هزینه ورودی برای افراد بزرگسال ۵۰ دلار و کودکان ۳ تا ۱۱ سال، ۴۶ دلار است، اما این مبلغ برای بیشتر خانوارهای آمریکایی زیاد است و البته همین مقدار زیاد هم نمی تواند برای ادامه حیات این مجموعه کافی باشد. یک خصوصیت غیرمعمول اقتصاد باغ وحش که آنرا از سایر مشاغل متفاوت می کند، این است که باغ وحش ها معمولا حیوانات را خرید و فروش نمی کنند، بلکه فقط با آنها تجارت می کنند.
قراردادن برچسب قیمت بر روی حیوانات ریشه تاریخی دارد. باغ وحش های قرن نوزدهم برای رفتن به سرزمین های خارجی و گرفتن حیوانات به کاشفان متکی بودند. باغ وحش ها برای تهیه انواع حیوانات عجیب وغریب برای جذب بازدیدکنندگان به کاوشگرانی مانند کارل هاگنبک (تاجر آلمانی حیوانات وحشی) نیاز داشتند. هاگنبک و افرادی مانند وی برای انجام مأموریت های خود سخت تلاش می کردند. از دیگر نمونه ها کشتن والد و اسیرکردن حیوانات برای پرکردن باغ وحش بود و البته شکارچیان غیر مجاز و قاچاقچیان هم در این میان نقش داشتند.
سرانجام، در دهه ۱۹۷۰، جامعه باغ وحش ها تصمیم گرفتند که سود مالی تجارت حیوانات را از باغ وحش ها حذف نمایند و این مورد اطمینان ایجاد می کرد که باغ وحش ها در قاچاق و کشتار حیوانات شرکت نداشته باشند، اما برای رهایی از این مورد و بعد از تصویب این قانون در سال ۱۹۷۳ برای گونه های در معرض خطر، باغ وحش ها و آکواریوم ها ملزم شدند پیش از خرید گونه های در معرض خطر، مجوز دریافت نمایند.
این روزها، باغ وحش ها و آکواریوم ها حیوانات خویش را مبادله یا اهداء کرده و در فضای آنلاین، همانند یک بستر اقتصادی مشترک همکاری می کنند. بعنوان مثال، دولت چین بخش عمده ای از پانداهای جهان را کنترل می کند و باغ وحش ها و شهرها با قصد اضافه کردن یک پاندا به مجموعه باغ وحش خود باید با کشور چین مذاکره داشته باشند. دولت چین پاندا را از نظر نمادین و فرهنگی دارای ارزش بالایی می داند و نمی خواهد پانداهایی پرورش داده شوند که از آنها به خوبی مراقبت نمی گردد.
تاثیر اقتصادی باغ وحش ها
باغ وحش ها تأثیر اقتصادی قابل توجهی در شهرها و مناطق محل استقرار دارند. باغ وحش ها پول صرف شده در عملیات و ساخت وساز را بعنوان اثر چندبرابری در اقتصاد گسترده تر می دانند. به ازای هر یک میلیون دلار هزینه شده توسط باغ وحش ها برای هزینه های عملیاتی ۲۸.۴ شغل و به ازای هر یک میلیون دلار هزینه در ساخت وساز ۲۳.۴ شغل ایجاد می شود.


فواید باغ وحش ها و آکواریوم ها
تسهیلاتی که اتحادیه باغ وحش ها و آکواریوم های معتبر (AZA) به علت استاندارد بالا در رفاه حیوانات، حفاظت، تحقیقات، آموزش و تفریح در نظر می گیرد، بسیار مفید است. اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، لیست قرمز گونه های در معرض انقراض را اعلام می کند و بازدیدکنندگان باغ وحش ها و آکواریوم ها می توانند این لیست را مشاهده کنند.
باغ وحش ها و آکواریوم ها چگونه به حفاظت از حیوانات کمک می کنند؟
در سال ۲۰۱۹، AZA و اعضاء آن بیشتر از ۲۳۰ میلیون دلار صرف کارهای حفاظتی صحرایی در ۱۲۷ کشور با تمرکز بر زیست شناسی و نظارت بر جمعیت، معرفی مجدد، آموزش حفاظت و غیره کردند. نجات حیوانات از انقراض و مهم ترین برنامه حفاظت باغ وحش ها و آکواریوم های معتبر اعضاء AZA را گرد هم آورد تا تخصص جمعی خویش را متمرکز کرده و از مخاطبان عظیم آنها برای نجات گونه هایی مانند لاک پشت های دریایی و گرگ های قرمز آمریکایی استفاده کنند.
باغ وحش ها و آکواریوم ها از گونه های در معرض خطر محافظت و با باغ وحش ها و آکواریوم های معتبر AZA اغلب با خدمات ماهی و حیات وحش ایالات متحده (USFWS) همکاری می کنند تا به نجات، توان بخشی و مراقبت از حیوانات وحشی مانند لاک پشت های دریایی، گاو دریایی و سمور دریایی تا زمان رهاسازی باردیگر به طبیعت کمک کنند.
صندوق جهانی حیات وحش اخطار داد که جمعیت جهانی حیات وحش طی بیشتر از چهار دهه به صورت متوسط ۶۸ درصد کاهش یافته است. در حالیکه گونه ها در سرتاسر جهان با فشارهای فزاینده از دست دادن زیستگاه، تغییر آب وهوا و تجارت غیرقانونی حیات وحش روبرو هستند اما برنامه های پرورش حیوانات اسیرشده رواج یافته است. این خطر وجود دارد که حذف حیوانات از زیستگاه های طبیعی آنها به جمعیت وحشی باقی مانده صدمه برساند، از تنوع ژنتیکی آن بکاهد و میزان بقاء آنها را کم کند. همچنین، حیوانات اسیرشده می توانند عاملی در انتقال بیماری های عفونی به طبیعت باشند.


راشل پلوتکین، کارشناس حیات وحش در سازمان زیست محیطی مستقر در کانادا اظهار داشت: چالش دیگر این است که اطمینان حاصل نماییم آیا حیوانات رها شده در طبیعت می دانند که چگونه در محیط ناآشنا زندگی کنند یا خیر. مهم ترین حیواناتی که اسارت توانست آنها را از انقراض نجات دهد شامل:
تامارین شیری طلایی
در دهه های ۱۹۶۰ و ۷۰، تامارین شیری طلایی (یک گونه از تیره میمون های پنجه ای) فقط در ایالت ریودوژانیرو برزیل زندگی می کرد و در خطر انقراض بود. تلفیقی از جنگل زدایی و تجارت حیوانات اهلی سبب کاهش جمعیت آنها (چند صد نفر) شد، تا اینکه نزدیک به ۱۵۰ باغ وحش برای نجات این گونه با هم متحد شدند تا با پرورش آنها در اسارت، نسل این حیوان را افزایش (بیش از ۳۵۰۰ تامارین) دهند.
غزال اوریکس
تیزشاخ عربی یا غزال اوریکس یا خَربُز، گونه ای از خانواده گاوسانان و بومی مناطق استپی و بیابانی شبه جزیره عربستان و مدیترانه شرقی است که با اسارت تعداد آنها افزایش پیدا کرد. باغ وحش فینیکس ایالات متحده با ۹ اوریکس اسیر شده از طبیعت این برنامه را آغاز و زمینه ای برای پرورش حیوانات در اسیری ایجاد کرد.
اسب شوالسکی
اسب شوالسکی یا تاخی یا اسب جونغارستانی زیرگونه ای کمیاب و در معرض انقراض از اسب وحشی است که بومی استپ های آسیای مرکزی بخصوص مغولستان است. در باغ وحش های جهان چند اسب پرزوالسکی باقی ماندند و در سال ۱۹۷۷ برای حفظ و حفاظت از آن، مبادله اسب ها بین باغ وحش ها شروع شد.
دلیجه موریس
در سال ۱۹۷۴، موریس دلیجه (یک گونه از سرده شاهین) کمیاب ترین پرنده در جهان بود. از بین رفتن زیستگاه و استفاده بیش از اندازه از سموم دفع آفات سبب شد تا فقط چهار پرنده از این نوع در طبیعت باقی بمانند و برنامه اسارت و پرورش سبب شد تا باردیگر این گونه افزایش یابد، اما هم اکنون در معرض انقراض است.
لاک پشت گالاپاگوس
در دهه ۱۹۶۰، تعداد لاک پشت های گالاپاگوس (بزرگ ترین گونه زنده تیره سنگ پشت و دهمین جانور سنگین جهان با وزنی معادل ۴۰۰ کیلوگرم و طول بیشتر از ۱.۸ متر) در اسپانولا، یکی از جزایر گالاپاگوس به ۱۵ لاک پشت رسید. در دهه های ۱۹۶۰ و ۷۰، همه لاک پشت های زنده باقی مانده با هدف ازدیاد جمعیت در گونه ها به یک مرکز در جزیره سانتا کروز در نزدیکی آن منتقل شدند. لاک پشت ۱۳۰ ساله ای با تولیدمثل توانست از انقراض نجات یابد. لاک پشت «دیگو» بعد از انتقال از باغ وحش سان دیگو به جزایر گالاپاگوس، به افزایش بیشتر از ۲۰۰۰ لاک پشت در حال مرگ کمک کرد.


باغ وحش ها، متهم به بدرفتاری با حیوانات
باغ وحش ها در جهانی که تحت تأثیر تغییرات آب وهوایی، ازبین رفتن زیستگاه و افزایش تعداد انسان هاست، از گونه های در معرض خطر محافظت می کنند. باغ وحش ها بخش عمده ای از فرهنگ کشور انگلیس هستند. طبق انجمن باغ وحش ها و آکواریوم های انگلیس و ایرلند، سالانه حدود ۳۰ میلیون بازدید از مجموعه های حیوانات انجام می شود. مهم ترین علل وجود باغ وحش، آموزش، تحقیق و حفاظت است.
بحث این است که باغ وحش ها به بازدیدکنندگان، بخصوص جوانان، در مورد شگفتی های حیات وحش این سیاره آموزش می دهند، اما نظرات مخالفی هم هست و برخی اعتقاد دارند که تلویزیون یا اینترنت منابع بسیار بهتری برای درک حیوانات هستند تا باغ وحش. برنامه های تولیدمثل برای حیواناتی که در آستانه انقراض قرار دارند از اهمیت خارق العاده ای برخوردار می باشد و باغ وحش محیط مناسبی برای این کار است. گزارش ها نشان داده است که در بعضی از باغ وحش ها و محل نگهداری حیوانات، انسان می تواند با حیوان در تماس باشد و مثلا حیوان را نوازش و یا سوار بر آن گشت وگذار کند و یا حیوانات را تغذیه و با آنها عکس سلفی بگیرد.


مراحل انتقال حیوانات باغ وحش
حمل و نقل حیوانات بین باغ وحش ها و پارک های سافاری در سرتاسر جهان احتیاج به تدبیر بیشتری دارد. باب لارنس، مدیر حیات وحش پارک سافاری وست میدلندز اظهار داشت: «نقل مکان کردن به یکی از پراسترس ترین کارهای انسانی تبدیل گشته است، ازاین رو احیانا همین مساله در مورد حیوانات هم صادق است.» ماه ها پیش از ورود، برنامه ریزی برای ورود نورسیده شروع می شود. این روزها برای اطمینان از مناسب بودن حیوانات و انتقال بدون بیماری، باید مدارک و آزمایش عرضه شود. سپس، حدود یک ماه پیش از رسیدن آنها، بازدید انجام می شود و هرچه بیشتر اطلاعات درباره نحوه نگهداری و مدیریت حیوان داشته باشیم، انتقال به محیط جدید، آسان تر خواهد بود.
روند حمل حیوانات زنده توسط خطوط هوایی از اوایل دهه ۱۹۳۰ شروع شد و در سال ۲۰۲۰ حرکت حیوانات زنده توسط هوا منصفانه ترین، راحت ترین و همینطور مناسب ترین گزینه حمل و نقل از راه دور برای حیوانات زنده تلقی شد. همه شرکتهای تدارکاتی این خدمات را عرضه نمی دهند و شرکتهای درگیر این موارد باید به صورت ایده آل از دستورالعمل ها برای حفاظت و مراقبت بیشتر از دام پیروی کنند. از آنجائیکه بیشتر دام ها (به استثنای چند مورد) در محفظه بار هواپیما جابه جا می شوند، تهیه محیط نگهداری محموله پیش از بارگیری حیوانات اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این، هنگام حمل بار حیوانات، باید کمترین مسیر ممکن را انتخاب کنید تا حداقل توقف و زمان صرف شده روی زمین را تضمین کنید. در حالیکه حیوانات باید تا حد امکان نزدیک به زمان عزیمت بارگیری شوند، باید بلافاصله بعد از فرود تخلیه شوند. همینطور عاقلانه است که از دمای بالا در همه زمان ها خودداری شود، بنابراین اغلب حمل و نقل های حیوانات شبانه انجام می شود.
برای واردکردن حیوانات باغ وحش به کشوری مانند نیوزیلند روش های خاصی وجود دارد که به کاهش هرگونه خطرات امنیت زیستی کمک می نماید. برای واردکردن موفقیت آمیز حیوانات باغ وحش باید مواردی مانند استانداردهای بهداشتی واردات برای حیوانات باغ وحش، کشورها و گونه های مورد تایید (درخواست مجوز حداقل ۶ هفته پیش از ترک حیوانات از کشور صادرکننده)، اطلاع رسانی حداقل هفت روز پیش از ورود حیوانات، ارسال اسناد حداقل ۷۲ ساعت پیش از ورود حیوانات، اعلام داروی خاص، نیازهای قرنطینه بعد از ورود و هزینه های مربوطه را در نظر گرفت.


برای واردات حیوانات باغ وحش، باید از تسهیلات محدود شده برای حیوانات مانند باغ وحش، پارک حیوانات یا مکان نگهداری استفاده کنید. حیوانات باغ وحش امکان دارد در راه حرکت به کشور دیگری از کشوری مانند نیوزیلند عبور کنند. حیوانات باغ وحش در حال گذر از نیوزیلند مشمول الزامات امنیت زیستی هستند و باید مجوز حمل و نقل داشته باشند. حیوانات باغ وحش تنها در صورت وجود استاندارد بهداشت وارداتی (IHS) برای آن حیوان و کشور می توانند از راه نیوزیلند عبور و مرور کنند.
آقای لارنس اظهار داشت: بیشتر حیوانات در طول سفر می نشینند و یا می خوابند. کرگدن ها فقط بی وقفه غذا (هویج) می خورند، آنها علاقه زیادی به میوه و سبزی دارند. وی ادامه داد: برای احتیاط، حیوان موردنظر باید مدتی جدا باشد. با عنایت به محدودیت جابه جایی حیوانات از راه هوایی، تعداد موارد کاهش یافته است و البته نقل وانتقال حیوانات به هر طریقی، مشکلات خاص خویش را خواهد داشت.
بعضی از عوامل اساسی که برای انتقال ایمن حیوانات زنده باید بررسی شود، نیازهای فیزیکی حیوانات، رسیدگی و پردازش زمین، تنظیمات هواپیمای ECS (سیستم کنترل محیط) و محیط در راه و فرودگاه است. با این وجود، لازم به یادآوری است که ترتیب بارگیری، جابه جایی و بسته بندی و تنظیمات به نوع حیوان منتقل شده بستگی دارد. وقتی بیشتر از یک گونه حیوان منتقل می شود، این وظیفه چالش برانگیزتر خواهد شد. کارشناسان در این حوزه اظهار کردند: دریافت مجوز صادر شده توسط مقامات محلی پیش از بارگذاری از سخت ترین موارد حمل و نقل حیوانات زنده است. باید تمام مسیرهای مناسب و زمان حمل و نقل بررسی شود و سپس بهترین روش برای سلامتی و ایمنی حیوان را انتخاب نماییم.
این سفر همینطور خطراتی ازجمله تغییر دما، تلاطم در طول سفر یا فرود ناخوشایند در مقصد را به همراه دارد و می تواند حیوانات را گرفتار استرس یا بیماری کند. در این شرایط، تنها گزینه حمل و نقل این است که تمامی موارد را به دقت بررسی و سپس با عنایت به تجربه، بهترین را انتخاب کنید. علاوه بر این، در صورت اختلال در فرآیند حمل و نقل، باید برنامه احتمالی در نظر گرفته شود.
حمل و نقل حیوانات نباید با انتظار بی مورد مواجه شود و تمام مدارک پیش از بارگیری کنترل شود و تنها بازرسی حیوان باقی بماند. اگر به دامپزشک نیاز است باید پیش از بارگیری یا تخلیه هماهنگ شود. همیشه از پرواز مستقیم استفاده گردد تا استرس حیوانات کاهش پیدا کند. همینطور از افراد علاقمند به حیوانات در این کار استفاده گردد. هنگامی که حیوانات زنده به منطقه ای با آب وهوای متفاوت از مبدا جابه جا می شوند، باید تغییر ناگهانی دما را در نظر گرفت تا برای حیوانات مشکل ایجاد نشود. توقف های ترانزیتی در فرودگاه ها باید به حداقل برسد. برخی از حیوانات نسبت به حیوانات دیگر حساسیت بیشتری دارند، پس باید در این مورد دقت شود تا با کمترین فشار یا ناراحتی منتقل شوند.


آینده باغ وحش ها
اداره یک باغ وحش هیچگاه آسان نیست و این دشواری ها در رکودهای اقتصادی چندبرابر می شود. اگر موزه قطعات خاصی داشته باشد که نگهداری آنها هزینه بر باشد، می تواند آن قطعات را در انبار قرار دهد. موزه ها همینطور می توانند برای کاهش هزینه های نگهداری، برخی از موارد را کاهش دهند، اما باغ وحش ها چون مجموعه زنده هستند، نمی توانند این کار را انجام دهند، برای مثال نمی توانند به خاطر این که ببرها هزینه دارند، آنها را کنار بگذارند یا با فروش آنها برای باغ وحش پول جمع کنند. حتی اگر یک باغ وحش تصمیم سخت تخلیه بعضی از حیوانات خویش را داشته باشد، قراردادن حیوانات در باغ وحش های دیگر امکان دارد ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد.
کاهش حیوانات در مجموعه باغ وحش هم می تواند عوارض جانبی منفی داشته باشد. اگر عموم مردم نخواهند از مجموعه کوچکتر بازدید کنند یا باغ وحش جاذبه های بزرگی را از دست بدهد، درآمد پذیرش می تواند کاهش پیدا کند. بعضی از متخصصان حفاظت از محیط زیست استدلال می کنند که باغ وحش ها باید مجموعه های خویش را متنوع کنند تا گونه های بیشتری از کره زمین را نشان دهند و در رویارویی با تغییرات آب وهوایی نقش فعال تری در ارتقاء حفاظت و تنوع زیستی داشته باشند.
دیوید هنکوکس، مدیر سابق باغ وحش در مصاحبه ای با نشنال جئوگرافیک استدلال کرد: «اگر باغ وحش ها به آموزش، توجه جدی داشته باشند، باید در مجموعه های آنها تنوع بسیار بیشتری ببینیم، تا به آنها در تمرکز بهتر روی تنوع زیستی کمک نماید.» البته اغلب افراد از باغ وحش بعنوان مکانی برای بازدید حیوانات بزرگ مانند فیل و ببر و نه مخزن دانشی از گونه های جهان یاد می کنند. بعضی از باغ وحش های جهان در حال بازسازی به شکل پارک های طبیعت و حضور افراد هستند.


تجارت جهانی حیات وحش با شیوع کرونا
تصور می شود که بیماری همه گیر کرونا ویروس از بازار فروش حیوانات وحشی چین شروع شده است، از این رو، انجمن حفاظت از حیات وحش مستقر در نیویورک از دولت ها خواست تا بازارهای حیوانات زنده را ممنوع و قاچاق و شکار غیرقانونی حیوانات وحشی را متوقف کنند.
شواهد نشان داده است که حمل و نقل حیوانات در خیلی از موارد نمی تواند با رعایت مفاد مقررات شورای حمل و نقل اتحادیه اروپا صورت گیرد. بعنوان مثال، در زمان آغاز شیوع کرونا، کشور کرواسی اجازه ورود وسایل نقلیه دامی از مناطق پرخطر به کشورش را نمی دهد، ازاین رو آنها در مرزهای بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا و در نقطه خروج بین بلغارستان و ترکیه گرفتار صف های طولانی می شوند. علاوه بر این، مناطق پرخطر ویروسی به وضوح مشخص نشده و از ساعتی به ساعت دیگر تغییر می کنند. در مرزهای لهستان هم زمان طولانی انتظار (صف های ترافیکی به طول ۱۵ تا ۴۰ کیلومتر در سمت مرز آلمان و ۴۰ کیلومتر در مرز بین لیتوانی و لهستان) وجود دارد.


راه های خلاقانه باغ وحش ها برای مقابله با محدودیت های کرونایی
همان گونه که رستوران ها، فروشگاه و دفاتر در سرتاسر جهان برای کاهش شیوع کرونا مجبور به تعطیلی شدند، باغ وحش ها، آکواریوم ها و پناهگاه های حیوانات هم همین کار را کرده اند. برخی باغ وحش ها برای برقراری ارتباط با بازدیدکنندگان احتمالی و ادامه مراقبت از حیوانات به راهکارهای مختلفی همچون پخش زنده و جمع آوری کمک های مالی روی آورده اند.
باآنکه باغ وحش ها به روی بازدیدکنندگان بسته شد، اما نگهبانان حیوانات برای تغذیه و مراقبت های پزشکی اجازه ورود داشتند و به منظور تسهیل این فعالیت، باید اقدامات ایمنی برای ضدعفونی امکانات و اطمینان از عدم انتشار ناخواسته ویروس در بین حیوانات انجام می شد. البته چندین ببر و شیر در باغ وحش برانکس نیویورک به ویروس کرونا آلوده شدند.
بعنوان بخشی از بازگشایی موقت باغ وحش، برای ایمنی بازدیدکنندگان، کارکنان و حیوانات، زیستگاه های فضای باز، همراه با بیشتر ساختمان های حیوانات با ظرفیت محدود باز هستند. بعضی از باغ وحش ها تلاش دارند تا بازگشایی شوند و یک آکواریوم در ژاپن در پاسخ به نگرانی در خصوص این که حیوانات به عدم وجود انسان عادت می کنند و هنگام بازگشت بازدیدکنندگان امکان دارد با مشکلاتی مواجه شوند، از افراد خواست تا در تماسهای ویدئویی این مجموعه شرکت نمایند. برخی از باغ وحش ها هم نگران این مورد بودند که بدون درآمد حاصل از بازدیدکنندگان، در صورت ادامه محدودیت، نگران تغذیه حیوانات هستند.
منابع

scientificamerican.com

theguardian.com

nationalgeographic.com

aza.org

weforum.org

eurogroupforanimals.org

mpi.govt.nz

bbc.com

milwaukeezoo.org

smartasset.com

conquerornetwork.com



1400/02/30
22:37:15
5.0 / 5
631
تگهای خبر: آب , آموزش , انقراض , اینترنت
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۱
خرید و فروش حیوان خانگی خرید و فروش حیوان خانگی
petfind.ir - حقوق مادی و معنوی سایت خرید و فروش حیوان خانگی محفوظ است

خرید و فروش حیوان خانگی

انواع حیوانات خانگی و لوازم و خوراک