اصلاح حکمرانی محیط زیستی، با اهمیت ترین اقدام برای رفع مشکلات زیست محیطی
در آستانه انتصاب رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت سیزدهم، یک کارشناس محیط زیست با اهمیت ترین اقدام در حوزه رفع معضلات گوناگون زیست محیطی را اصلاح حکمرانی محیط زیستی کشور دانست و اظهار داشت: شرط لازم برای رفع مشکلات، اعتماد مدیریت جدید سازمان حفاظت محیط زیست به بدنه کارشناسی این سازمان است.
محمدحسین بازگیر در گفت و گو با ایسنا ضمن بیان این که این روزها خیلی ها از مشکلات محیط زیستی می گویند و هر کس از زاویه ای دردی را فریاد می زند مانند مسائل آب و تالاب و رودخانه های خشکیده، آلودگی هوا، اوضاع نابسامان مدیریت پسماندها، فرسایش، آلودگی خاک، گردوغبار، تخریب زیستگاه ها و انقراض گونه ها و... اظهار نمود: با این وجود نه این مشکلات رفع می شوند و نه مطالبه گری جدی و عمومی در این عرصه صورت می پذیرد. شاید یکی از علت های به وجود آمدن چنین شرایطی دیوار کوتاه سازمان حفاظت محیط زیست و محدودیت های آن باشد که مانع اتفاق نظر و هم افزایی دغدغه مندان این حوزه می شود.
درصورت تداوم نقصان در حکمرانی محیط زیستی کشور، علت ها در سایه معلول ها باقی می مانند
وی افزود: متاسفانه رویه طبیعت ستیزان و مخالفان محیط زیست، بی دولتی و یاغی گری در مقابل قوانین و قدرت محیط زیست شده است، تا جایی که حتی از به شهادت رساندن محیط بانان هم ابایی ندارند و در مقابل اغلب دوستداران و حامیان محیط زیست مخالفت با سازمان محیط زیست را مترادف و معادل با «دفاع از محیط زیست» می دانند و مجالی برای شکل گیری گفتمان توسعه پایدار و مطالبه گری محیط زیستی به وجود نمی آید و ناکارآمدی و نقصان موجود در حکمرانی محیط زیستی کشور معادل با بی کفایتی سازمان حفاظت محیط زیست تلقی می شود و همچنان علت ها پشت پرده و در سایه معلول ها باقی می مانند و در نتیجه روز به روز مسائل محیط زیستی پیچیده تر و مشکلاتش بزرگتر می شوند و نگرانی و سرخوردگی خانواده بزرگ محیط زیست نیز بیشتر و بیشتر می شود.
بازگیر بر اصلاح حکمرانی محیط زیستی بعنوان اولین گام در جهت رفع مشکلات این حوزه اصرار کرد و اظهار داشت: در خیلی از موارد شاهد مسائل و مشکلاتی هستیم که تاثیر بسیار زیادی بر محیط زیست می گذارند اما سازمان حفاظت محیط زیست در آن دخالتی ندارد؛ از مسائل مربوط به بخش کشاورزی گرفته تا آب و انرژی بدین سبب اولین اقدامی که باید صورت گیرد، شکل گیری همکاری و هماهنگی بین بازیگران اصلی و موثر در زمینه محیط زیست همچون بخش کشاورزی، صنعت، نیرو، مدیریت شهری و جوامع محلی است که همگی هم در مشکلات محیط زیست دخیل هستند و هم از مشکلات آن تاثیر می پذیرند.
ضرورت بازبینی در قوانین و برنامه ها
این کارشناس محیط زیست بازبینی در تدوین و تقنین برنامه ها، قوانین، دستورالعمل ها، اسناد بالا دستی و بخشنامه ها را گام دوم در جهت رفع مشکلات زیست محیطی عنوان و اظهار نمود: لازم است یک پالایشی در این عرصه صورت گیرد و با بازبینی در این قوانین و دستورالعمل ها کاستی ها و نارسایی ها در این بخش رفع گردد.
بازگیر اما اجرائی کردن برنامه ها و قوانین اصلاح شده را سومین و مهم ترین مرحله در اصلاح حکمرانی محیط زیستی کشور دانست و اظهار نمود: در خیلی از برنامه های توسعه کشور موارد محیط زیستی خوبی دیده می شود اما توسط دستگاهها اجرائی نمی شوند، بدین سبب لازم است اجرائی کردن برنامه های محیط زیستی، رعایت استانداردها، اولویت دادن به این دستوارالعمل ها و الزامات قانونی و گنجاندان آنها در در برنامه های کلان توسعه کشور بعد از رفع کاستی ها و نارسایی ها در دستور کار قرار گیرد.
ضرورت تقویت همه جانبه دستگاه های متولی حفاظت از محیط زیست
به گفته این کارشناس محیط زیست، تقویت جایگاه، ساختار و امکانات و منابع سازمان های متولی حفاظت از محیط زیست همچون سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست که بطور مستقیم در امر حفظ محیط زیست وظیفه دارند از دیگر اقدامات لازم است که می تواند به رفع مشکلات زیست محیطی کمک نماید. اگر بخواهیم حکمرانی محیط زیستی در کشور جایگاه مناسب تری پیدا کند، لازم است این سازمان های متولی هم به لحاظ نرم افزاری و هم سخت افزاری از نیروی انسانی گرفته تا تجهیزات تامین و تقویت شوند همین طور اقناع افکار عمومی و جلب مشارکت آنها از دیگر ضرورت ها در این حوزه می باشد.
بازگیر اشاره کرد: خانواده بزرگ محیط زیست چه درون سازمان و چه خارج از آن شامل همه اساتید، متخصصان، پژوهشگرانی که در زمینه محیط زیست فعالیت می نمایند، فعالان و تشکل های محیط زیستی، هر فرد طبیعت دوستی که به درستی با طبیعت رفتار می کند، خبرنگاران و رسانه های این حوزه و افرادی که در دل سازمان های متولی هستند مانند محیط بانان، جنگل بانان و کارشناسان همگی جزو این خانواده هستند و باید آنها را اقناع کرد و انگیزه آنان را بیشتر و مشارکت شان را جلب کرد تا در کنار سایر تلاش ها و اقدامات در امتداد حفظ محیط زیست بتوانیم به اصلاح حکمرانی محیط زیستی بپردازیم.
وی افزود: همزمان با اقداماتی که فراتر از سازمان حفاظت محیط زیست باید در امتداد اصلاح حکمرانی محیط زیستی کشور صورت گیرد، سازمان حفاظت محیط زیست نیز باید به استناد اصل ۵۰ قانون اساسی، سیاست های کلی مقام معظم رهبری و قوانین محیط زیستی همچون قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، قانون شکار و صید، قانون توزیع عادلانه آب، قانون مدیریت پسماندها، قانون حفاظت و احیای تالاب ها و... برای پایش وضعیت محیط زیست و کاهش ردپاهای اکولوژیک (اثر انسان بر طبیعت) برنامه ای جامع و به قولی طرحی نو در اندازد.
سازمان حفاظت محیط زیست باید داده های به روز از مشکلات محیط زیستی ایجاد کند
بازگیر یکی از وظایف اصلی سازمان حفاظت محیط زیست در دولت سیزدهم را پایش وضعیت و ایجاد داده های به روز از مشکلات، مسائل و توانمندی های محیط زیستی کشور عنوان نمود و اظهار داشت: سازمان حفاظت محیط زیست و دستگاه های متولی همین طور باید ارزش اقتصادی منابع زیستی کشور همچون جنگلها، مراتع، آب، خاک و... را مشخص و آنرا در برنامه های توسعه کشور لحاظ کنند تا هم به راندمان و هم به حفاظت از آنها کمک گردد.
این کارشناس محیط زیست اضافه کرد: توسعه دانش، آگاهی و سواد محیط زیستی نیز باید هم بصورت تخصصی و هم عمومی در تمام سطوح بوسیله آموزش های رسمی و غیر رسمی در مراکز علمی و دانشگاهی، مدارس و سایر مبادی انتشار فرهنگ و آموزش توسعه پیدا کند تا مشارکت عمومی مردم و تمام بخش ها و دستگاهها محقق شود و باورها و رفتارها به نفع محیط زیست تغییر کند.
ضرورت اعتماد مدیر سازمان حفاظت محیط زیست به بدنه کارشناسی این سازمان
بازگیر در آخر شرط لازم برای تحقق رفع مشکلات در زمینه محیط زیست را اعتماد به بدنه سازمان حفاظت محیط زیست دانست و اشاره کرد: مدیر آینده سازمان حفاظت محیط زیست لازم است که به محیط بانان، کارشناسان و مدیران داخل سازمان که بدنه تخصصی آنرا می سازند اعتماد کند و از آنان کمک بگیرد همین طور بهره گیری از دانش پژوهشگران، اساتید دانشگاهی و پژوهشگران، توانمند سازی فعالان و سازمان های مردم نهاد و جلب مشارکت آنان و بهره گیری از توان و ظرفیت رسانه های محیط زیستی و فضای مجازی می تواند کمک نماید تا فاکتورهای محیط زیستی کشور ارتقا یابد و شاهد تحقق توسعه پایدار باشیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب