زخم زباله گردی بر تن شهر
تولید سالانه میلیونها تن پسماند در کشور، موضوع پسماند را به یک چالش و معضل جدی چه به لحاظ زیست محیطی و چه از نظر اجتماعی تبدیل نموده است؛ از بوی نامطبوع در مناطق اطراف محل دپوی زباله تا پدیده زباله گردی در شهرها همگی معضلاتی هستند که نیازمند اقداماتی جامع و با مشارکت همه آحاد جامعه است، اما این اقدامات چیست و چه باید کرد؟
به گزارش خرید و فروش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، موضوع پسماند امروزه به یکی از بزرگترین چالش های زیست محیطی در دنیا خصوصاً در شهرها تبدیل گشته است. ایران نیز سال ها است که با این چالش بزرگ دست و پنجه نرم می کند. هرچند راهکارهای مختلفی برای مدیریت صحیح و اصولی پسماندها همچون بازیافت در دنیا ارائه شده اما تنها درصد بسیار ناچیزی از پسماندهای کشور وارد چرخه بازیافت می شوند. علت این مساله چیست و چه باید کرد؟ به ۱۰ نکته دراین زمینه اشاره شده است:
* وقتی از پسماند صحبت می شود نخستین چیزی که به ذهن خطور می کند پسماندهای عادی و شهری است اما در کنار آن ما با پسماندهای خطرناک تر مواجه هستیم. شاید پسماند کروم، هالوژنی و پسماند فلزات سنگین مقدارشان کم باشد اما خطر آنها بمراتب بیشتر از پسماندهای عادی است. بدین جهت نباید پسماندها را به زباله های شهری محدود کرد بلکه باید فراتر از آن دیده شوند.
* بر طبق اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست، روزانه ۵۸ هزار تن پسماند عادی یعنی سالانه حدود ۲۰ میلیون تن پسماند عادی در کشور تولید می شود این در حالیست که ۳۲ میلیون تن پسماند صنعتی در سال در کشور داریم که ۸ میلیون تن آن خیلی خطرناک و ویژه است و نباید سهم ۱۷۰ میلیون تنی پسماندهای کشاورزی همین طور پسماندهای پزشکی و سموم را فراموش کرد. بر این اساس موضوع پسماند به موضوع حساسی تبدیل گشته است.
* موضوع مدیریت پسماند در کل دنیا یک موضوع جدید است. کنواسیون بین المللی در حوزه مدیریت پسماند از سال ۱۹۷۰به بعد مصوب شده است یعنی در سطح دنیا ۵۰ سال است که دراین زمینه فعالیت می شود.
* قانون مدیریت پسماندها که در سال ۱۳۸۳ در کشور به تصویب رسید، پروسه و مراحل مدیریت پسماندها را تعریف و مشخص کرده است. بر طبق این قانون مدیریت اجرائی پسماندها در حریم شهرها برعهده شهرداری ها است که باید به همین دلیل طرح جامع و منسجمی را برای مدیریت پسماند تدوین کنند همین طور لازم است که شهرداری ها زیرساخت های لازم جهت اجرای طرح های جامع مدیریت پسماند را فراهم آورند.
* زمانی که زیرساخت های لازم جهت اجرای طرح های جامع مدیریت پسماند فراهم نباشد و پسماندها بصورت تفکیک نشده وارد مخازن زباله در سطح شهر شوند، زمینه برای کارهایی چون جمع آوری غیراصولی پسماند که به اصطلاح به آن زباله گردی می گویند، ایجاد می شود. حالا حدود ۵۵ هزار مخزن زباله در سطح شهر تهران وجود دارد اما زباله ها بصورت تفکیک نشده در آنها رها می شوند.
* زباله گردی پدیده ای است که طی سالهای اخیر بیش از پیش در سطح کلانشهرها خصوصاً تهران دیده می شود به عقیده برخی کارشناسان پدیده زباله گردی تنها یک معضل زیست محیطی نیست و ریشه در معضلات اجتماعی به ویژه فقر قرار دارد اما برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که درصد بسیار کمی از افرادی که به جمع آوری زباله می پردازند افراد مضطر و فقیری هستند که از روی ناچاری این اقدام را انجام دهند. این کارشناسان براین باورند که بخش زیادی از این افراد به صورتی در قالب شرکتها و پیمانکارانی که در این عرصه فعال می باشند، فعالیت می نمایند بدین سبب لازم است که زیرساخت ها جهت مدیریت صحیح و اصولی پسماندها فراهم و تلاش شود موضوع تفکیک پسماند از مبدا به شهروندان آموزش داده شود تا کمتر شاهد این نوع فعالیت ها و معضلات در سطح شهرها باشیم.
* زباله گردی جایگزین غیراصولی و بدون مجوز قسمتی از مراحل مدیریت پسماند یعنی تفکیک از مبدا شده است؛ مرحله ای بسیار مهم که می توان با رعایت و اجرای اصولی آن و با تفکیک زباله های تر و خشک همین طور پسماندهای شیشه ای، پلاستیکی، فلزی و... در مبدا، زمینه را برای بازگرداندن این پسماندها به چرخه بازیافت و استفاده مجدد فراهم نمود، همانطور که در خیلی از کشورها با تعبیه چند نوع مخازن زباله جداگانه و با آموزش شهروندان و ایجاد انگیزه موفق شده اند زمینه را برای تفکیک از مبدا فراهم آورند. ایجاد انگیزه در میان مردم برای تفکیک زباله راه های مختلفی دارد. در خیلی از کشورها به افرادی که تفکیک از مبدا را جدی می گیرند، خدمات ارزان تر، مالیات و عوارض کمتر و جوایز نقدی و غیرنقدی تعلق می گیرد.
* کارشناسان محیط زیست همچون محمد حسین بازگیر می گویند که هرچند اقدامات خوب و مستمری طی سالهای اخیر در حوزه مدیریت پسماند انجام شده است و نسبت به سالهای قبل پیشرفت های خوبی در تمامی مراحل مدیریت پسماند داشته ایم اما هنوز با استقرار مدیریت اصولی و مطلوب فاصله داریم و لازم است قوانین، دستورالعمل ها، بخشنامه ها و شیوه نامه ها در زمینه مدیریت پسماند اصلاح شوند. فاطمه برنا نیز معتقد می باشد که عدم تامین منابع مالی و تخصیص اعتبار اندک به پروژه های مدیریت پسماند از با اهمیت ترین موانع موجود در راه رعایت استانداردهای زیست محیطی است و مدیریت ضعیف به سبب نبود تخصص کافی باعث شده است تا توان مدیریت پسماند کم شود.
* شهرداری ها باید رسیدن به مدیریت مطلوب پسماندها را در دستور کار خود قرار دهند. بنظر می رسد شهرداری تهران هم از ظرفیت ها و هم از امکانات لازم برای تحقق این اهداف برخوردارست بدین سبب لازم است دراین زمینه گام بردارد و وضعیت پسماند شهر تهران را ساماندهی کند و با جلب مشارکت مردم و فراهم کردن زیرساخت های لازم جهت تفکیک اصولی پسماند از مبدا، کمتر شاهد زباله گردی در سطح شهر باشیم.
* بطور قطع مدیریت پسماند با یک سازمان و مدیر ساماندهی نمی گردد بلکه باید کلیت کشور دراین زمینه کار کنند و با اولویت قرار دادن مدیریت پسماند بعنوان یکی از با اهمیت ترین معضلات زیست محیطی بر این مساله متمرکز شوند. سازمان حفاظت محیط زیست با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وصندوق نوآوری درباب پشتیبانی از استارت آپ های این حوزه در سال قبل تفاهمنامه امضا کرد. باتوجه به اینکه۸۰ هزار میلیارد تومان در سال گردش مالی در بخش مدیریت مالی پسماند در کشور است بدین سبب لازم است از استارت آپ ها در حوزه مدیریت پسماند حمایت بیشتری شود.
به گزارش خرید و فروش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، موضوع پسماند چند سالی است که در کشور خصوصاً در کلانشهرها به یک معضل جدی تبدیل گشته است و مقابله با این معضل نیازمند آموزش، فرهنگ سازی و همکاری تمامی آحاد جامعه در اجرای اصولی تمامی مراحل مدیریت پسماند از صرفه جویی در مصرف و تولید پسماند و تفکیک در مبدا تا بازیافت و دفع نهایی آنست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب