هر آنچه باید درباره بیماری HPV بدانید

به گزارش گزارشگر خبرگزاری مهر، محمدرضا جعفری اورولوژی در نشست خبری که در مورد بیماری Hpv برگزار شد، اظهار داشت: آخرین دستاوردها نشان داده است که شایع ترین بیماری جنسی قابل انتقال هم اکنون در ایران، ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV است. این بیماری در ترجمه های عمومی به نام «زگیل تناسلی» هم شناخته می شود، اما در واقع یک ویروس مستقل است که می تواند نواحی مختلف بدن همچون دهان، واژن، مقعد و حتی انگشتان را درگیر کند. هم اکنون درصد قابل توجهی از افراد جامعه گرفتار این عفونت هستند. وی ادامه داد: برخلاف باور عمومی، راه های انتقال بیماری تنها به رابطه جنسی محدود نمی گردد. انتقال از راه رابطه واژینال، مقعدی و دهانی شایع ترین راه است، اما نتایج جدید نشان داده است که ویروس می تواند حتی بصورت غیرمستقیم هم منتقل شود؛ مشابه اتفاقی که در بیماری کرونا رخ داد. بگفته جعفری؛ این ویروس توانایی دارد در محیط و بر روی سطوح مرطوب مانند سونا یا خدمات بهداشتی فرنگی به مدت دو تا پنج روز زنده بماند و از این طریق هم انتقال پیدا کند. بنابراین، HPV علاوه بر انتقال جنسی، امکان انتقال غیرجنسی هم دارد. جعفری افزود: از نظر بالینی، در اغلب موارد بیماری هیچ علامت مشخصی ندارد. به همین دلیل، یکی از باورهای اشتباه رایج در جامعه اینست که نداشتن ضایعه پوستی یا زگیل تناسلی به مفهوم نداشتن بیماری است؛ در صورتیکه این باور بطورکامل غلط است. وی تصریح کرد: راه های تشخیص بیماری شامل معاینه بالینی توسط پزشک و انجام تست های آزمایشگاهی است. در این مورد هم دو باور اشتباه وجود دارد؛ نخست این که بسیاری افراد تصور می کنند اگر تست آنها منفی شود، پس به این بیماری مبتلا نیستند. این در حالیست که هم اکنون تست های رایج تنها قسمتی از ویروس های بیماری زا را بررسی می کنند، در صورتیکه تا حالا بالاتر از ۳۶ نوع مختلف از این ویروس شناسایی شده است. بگفته وی؛ نکته مهم دیگر اینست که آزمایش تنها ناحیه ای را که از آن نمونه گیری شده بررسی می کند و ممکنست ناحیه دیگری از بدن درگیر باشد ولی در آزمایش نشان داده نشود. اورولوژی تاکید کرد: آگاهی عمومی، توجه به روش های پیشگیری، واکسیناسیون، رعایت بهداشت جنسی و پیگیری منظم توسط پزشک از مهم ترین راهکارهای مواجهه با این بیماری شمرده می شود. متخصص اورولوژی اظهار داشت: تست منفی از یک ناحیه بدن به مفهوم منفی بودن تمام نواحی نیست. این مسئله درست مانند بیماریهای قارچی است که ممکنست تنها یک بخش از بدن را درگیر کرده باشند در صورتیکه قسمت های دیگر سالم بمانند. وی درباره ی درمان این بیماری عنوان کرد: درمان قطعی و شناخته شده ای برای HPV وجود ندارد. در واقع این ویروس همانند دشمنی است که به بدن حمله می کند و تلاش ما در درمان کاهش بار ویروس در بدن بیمار است. اصلی ترین اقدام درمانی حذف ضایعه هاست که به کاهش کلونی های ویروسی کمک می نماید. در کنار این تکنیک، درمان های دیگری مانند کرم های موضعی همچون «آلدارا» و «ایمی کیمود»، روش های فریز یا کرایوتراپی، لیزر و جراحی هم مورد استفاده قرار می گیرند. جعفری در مورد تفاوت روش ها توضیح داد: در منابع علمی ذکر شده است که لیزر نسبت به کرایوتراپی بازگشت پذیری کمتری دارد و دقیق تر بر روی ضایعه اثر می گذارد، در صورتیکه کرایوتراپی ممکنست به بافت های اطراف صدمه برساند و احتمال ایجاد اسکار هم بیشتر است. وی با اشاره به اهمیت پیشگیری تصریح کرد: مهم ترین راه حل پیشگیری رعایت بهداشت فردی است؛ همچون استفاده نکردن از حوله، تیغ و سایر وسایل شخصی دیگران. همین طور واکسن HPV در انواع دوظرفیتی، چهارضرفیتی و نه ظرفیتی عرضه می شود که می تواند اهمیت بالای ی در کاهش مبتلا شدن داشته باشد. این اورولوژیست اضافه کرد: یکی از اشکالات شایع آنست که برخی بیماران بعد از دریافت واکسن تصور می کنند دیگر بهیچ وجه گرفتار HPV نخواهند شد، در صورتیکه واکسن تنها در مقابل تیپ های مشخصی از ویروس ایمنی به وجود می آورد و مصونیت کامل در مقابل همه انواع ویروس ایجاد نمی گردد. جعفری اضافه کرد: تحقیقات نشان می دهد این واکسن در بازه ای حدود ۱۰ تا ۱۵ سال ایمنی قابل توجهی ایجاد می کند، اما اثربخشی صد درصدی ندارد.

ویروس Hpv می تواند تا ۵ روز روی سطوح زنده بماند

اورولوژیست اظهار داشت: آخرین یافته ها نشان داده است ویروس HPV در محیط های مرطوب تا پنج روز دوام دارد و راه انتقال غیر جنسی هم دارد. در ادامه نشست تموچین محرمی متخصص ژنتیک پزشکی اظهار داشت: قابلیت ایمنی زایی واکسن در افراد متفاوت می باشد و یکی از جنبه های اصلی، توانایی ایجاد ایمنی و حافظه ایمنی در بدن گیرنده واکسن است. از لحاظ ایمنی زایی، واکنش ها می توانند متفاوت باشند و اگر از دیدگاه ژنتیکی نگاه نماییم، توانایی ایجاد ایمنی و حافظه در افراد مختلف فرق دارد. همین طور بازه زمانی تعریف شده برای پاسخ ایمنی هم متغیر است. وی ادامه داد: موضوع بعدی، کیفیت تولید واکسن است. مواردی که لازم است در بدن ایجاد شود، از لحاظ زمانی برمبنای قابلیت واکسن ها تعریف می شود. براستی، پاسخ ثانویه ای که هنگام مواجهه با عامل عفونی رخ می دهد، اهمیت دارد. محرمی افزود: در بحث تشخیص هم موضوع خطاهای منفی کاذب و مثبت کاذب مطرح است؛ این مسئله به نحوه نمونه گیری، فرآیندهای تشخیصی، انتقال نمونه ها، نوع کیت های استفاده شده و حتی ژن های هدف بستگی دارد. همه این موارد می تواند بر حساسیت و دقت آزمایش تاثیر بگذارد. بگفته وی؛ سؤالی که پیش می آید اینست که آیا در سطح جهانی، استانداردهای یکسانی وجود دارد یا خیر؟ معمولا در حوزه تشخیص، استانداردهای مشخصی تعریف می شود. بطور مثال، در زمینه شناسایی انواع پرخطر و کم خطر، کیت های شناسنامه دار وجود دارد که توسط شرکت های معتبر عرضه می شوند. با این وجود، مشکل اینجاست که گاهی منفی کاذب رخ می دهد چون بعضی کیت ها نمی توانند همه ژنوتایپ ها را پوشش دهند. بدین سبب ممکنست فرد مبتلا باشد اما تست به سبب محدودیت ژنتیکی کیت، آنرا تشخیص ندهد. محرنی تصریح کرد: این مسئله در پیگیری درمان اهمیت بیشتری پیدا می کند. گاهی برخی تست ها از نظر ما کافی نیستند، چون حساسیت یا پوشش ژنتیکی لازم را ندارند. دلیل استفاده از آنها بیشتر به هزینه پایین تر و در دسترس بودن مربوط می شود. بگفته وی؛ از جانب دیگر، تست های دقیق تر که می توانند مقادیر خیلی کم ویروس را هم شناسایی کنند، زمان بیشتری نیاز دارند چون مرحله به مرحله و طبق پروتکلهای استاندارد (ID) باید انجام شوند. در مقابل، کیت های آماده از پیش طراحی شده سریع تر هستند اما ممکنست دقت کمتری داشته باشند. همین طور دستگاه های مورد استفاده باید استاندارد لازم را داشته باشند. وی افزود: بنابراین، قیمت تست ها و کیت ها برمبنای نوع پوشش و گستره ژنتیکی متفاوت می باشد و برخی همکاران بالینی ترجیح می دهند از تست های ارزان تر استفاده کنند، اما این تست ها معمولا تنها قسمتی از ژنوتایپ های ویروس را شناسایی می کنند. طبیعی است که وقتی تعداد ژنوتایپ های تحت پوشش بیشتر شود، قیمت تست بالاتر خواهد بود.

لزوم توجه به معاینات سالانه زنان برای پیش گیری از سرطان دهانه رحم

در ادامه نشست؛ گیتی سید قیاسی، متخصص زنان و زایمان، با اشاره به اهمیت تشخیص سریع ویروس HPV و ضایعات دهانه رحم، تاکید کرد و اظهار داشت: «گر انواع پرخطر ویروس HPV وجود داشته باشد، احتمال تبدیل آن به ضایعات پیش سرطانی یا سرطان دهانه رحم بسیار بالاست. وی ادامه داد: متاسفانه هنوز خیلی از بیماران به سبب عدم انجام معاینات سالانه و تست های غربالگری، در مراحل پیشرفته مراجعه می کنند. به گفته ی ایشان، هفته گذشته دو بیمار جوان مراجعه کردند که یکی از آنها ۳۶ ساله و دارای توده دهانه رحم بود و تا حالا هیچ معاینه یا تست پاپ اسمیر انجام نداده بود. بیمار دیگری ۲۳ ساله هم سال ها از عفونت های مکرر رنج می برد و مرتب آنتی بیوتیک مصرف می کرد، اما هیچ وقت تست HPV نداده بود؛ در نهایت تست او هفت نوع HPV مثبت را نشان داد. این متخصص زنان با تکیه بر این که تست های غربالگری از ۲۱ سالگی به بعد باید سالانه صورت گیرد، اظهار داشت: تشخیص بموقع سبب می شود درمان بسیار ساده تر باشد. نباید این تصور غلط در جامعه وجود داشته باشد که مبتلا شدن به HPV به مفهوم مرگ حتمی است. با تشخیص و پیگیری درست، درمان امکانپذیر است. قیاسی درباره ی روند تشخیص توضیح داد: در صورت مشاهده HPV پرخطر یا تغییرات مشکوک دهانه رحم، کولپوسکوپی (مشاهده دهانه رحم با دوربین) به انجام می رسد و در صورت ضرورت نمونه برداری صورت می گیرد. برمبنای مرحله ضایعه (CIN I، II، III)، روش های درمانی شامل لیزر یا برداشت بخش صدمه دیده به کار گرفته می شود. وی ادامه داد: درمان فقط با آنتی بیوتیک، بدون بررسی HPV، فایده ای ندارد. چون خود HPV تغییرات سلولی بوجود آورده و بدن را مستعد عفونت های مکرر می کند. تقویت سیستم ایمنی، پرهیز از استرس، داشتن سبک زندگی سالم، ترک دخانیات، الکل و قندهای ساده از مواردی است که به درمان کمک می نماید. وی با هشدار نسبت به تبلیغات کاذب در فضای مجازی عنوان کرد: خیلی از بیماران به سوی درمان های غیرعلمی و پکیج های گیاهی سوق داده می شوند که می تواند جان آنها را به خطر بیندازد. یکی از بیماران ۳۴ ساله به سبب اعتماد به این شیوه ها، فرصت جراحی را از دست داد و بیماری اش به مرحله غیرقابل عمل رسید. بگفته این متخصص، در صورت عدم تشخیص و درمان بموقع، عوارضی همچون سقط مکرر، زایمان زودرس، نازایی و پیشرفت سرطان محتمل خواهد بود. قیاسی اشاره کرد: خانم ها باید برای سلامتی خود وقت بگذارند و معاینات منظم هر شش ماه تا یک سال را جدی بگیرند. بررسی HPV و پاپ اسمیر در کنار معاینه بالینی، بهترین راه برای تشخیص سریع و ممانعت از پیشرفت بیماری است. قیاسی درباره ی مرگ های ناشی از سرطان رحمی در سنین بالاتر اظهار داشت: مثلاً خانمی ۵۸ ساله به سبب سرطان رحمی فوت می کند، در صورتیکه این بیماری معمولا بسیار راحت و سریع با جراحی قابل درمان است. علت اصلی، عدم انجام چکاپ های منظم است. متاسفانه در کشور ما مفهوم چکاپ هنوز جایگاه مناسبی ندارد و میزان آگاهی در جامعه پایین است. وی در پاسخ به این پرسش که مشکل اصلی عدم آگاهی است یا قبح صحبت درباره ی بیماری، توضیح داد: آن چه من مشاهده می کنم، عمدتا عدم آگاهی است. خیلی از بیماران حتی فکر نمی کنند چنین بیماری ای ممکنست برایشان اتفاق بیفتد. ۹۰ درصد انسان ها در طول زندگی شان به ویروس HPV مبتلا می شوند، اما مردم از این مورد اطلاع کافی ندارند. قیاسی به اهمیت پیگیری درمان زوجین اشاره کرد: گاهی خانمی مبتلاست و شوهرش واکنشی نشان نمی دهد یا از درمان سرباز می زند. باید بدانیم مهم ترین مسئله، درمان و بهبود فرد است. درمان یک طرفه هم می تواند مؤثر باشد و مانع پیشرفت بیماری شود. وی در مورد ایمنی و واکسن توضیح داد: افرادی که تایپ های پرخطر HPV داشته و الان منفی شده اند، لزوماً آنتی بادی در بدنشان به وجود نیامده است. ایمنی واقعی از راه واکسن HPV ایجاد می شود. اما داروهایی که ما استفاده می نماییم می توانند سیستم ایمنی سلولی و ماکروفاژها را تقویت کرده و به بدن کمک کنند ویروس ها را از بین ببرد. قیاسی درباره ی باورهای اشتباه عمومی اظهار داشت: عده ای فکر می کنند اگر قبلاً مبتلا شده اند یا درمان شده اند، دیگر احتیاج به مراقبت ندارند یا ایمنی بوجود آمده است؛ این تصور درست نیست. ایمنی واقعی و مؤثر تنها با واکسن حاصل می شود. وی درباره ی موارد پیشگیری محیطی هم توضیح داد: خانم هایی که به استخر می روند، نگران کلر نباشند. کلر تنها می تواند ویروس ها را در محیط از بین ببرد، اما ترشحات بدن در استخر مشکلی ایجاد نمی نماید. استفاده از وایتکس یا ضدعفونی کننده ها در محل تجمع ترشحات می تواند موثر باشد، اما پیکر شخص باید از نظر ایمنی تقویت شود. قیاسی درباره ی روش های درمانی و دستگاه های لیزری اضافه کرد: دستگاه های لیزری که در اتاق عمل استفاده می نماییم، با تجهیزاتی شبیه لنز ناپاکوبی، قادرند در عرض سه دقیقه ویروس ها را از بین ببرند. این شیوه ها همراه با تقویت سیستم ایمنی، بالاترین شانس موفقیت درمان را به بیمار می دهند. حرف آخر اینکه در واقع این ویروس همانند دشمنی است که به بدن حمله می کند و تلاش ما در درمان کاهش بار ویروس در بدن بیمار است. قیاسی در رابطه با ی روند تشخیص توضیح داد: در صورت مشاهده HPV پرخطر یا تغییرات مشکوک دهانه رحم، کولپوسکوپی (مشاهده دهانه رحم با دوربین) به انجام می رسد و در صورت لزوم نمونه برداری صورت می گیرد. وی در جواب این پرسش که مشکل اصلی عدم آگاهی است یا قبح صحبت در رابطه با ی بیماری، توضیح داد: آنچه من مشاهده می کنم، عموما عدم آگاهی است.