۱۵ نکته درباره عوامل ایجاد کانون های گرد و غبار و راهکارهای کنترل آن
دو سال پی در پی است که ایران کم بارشی و افزایش دما را تجربه می کند که این شرایط نتیجه تغییرات اقلیمی و بهره برداری بی رویه از آب و منابع طبیعی است و سبب خشکسالی و در نتیجه ایجاد کانون های گرد وغبار شده است.
به گزارش خرید و فروش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، این روزها ایران درحال تجربه روزهای خشک و سرشار از گرد و خاک است و چندین بار شدت این گرد و خاک آنقدر زیاد بوده که کیفیت هوا در وضعیت خطرناک قرار گرفته است. عوامل زیادی بر افزایش کانون های گرد و غبار تاثیرگذارند که در ادامه به ۱۵ نکته از این عوامل و راهکارهای کنترل آن اشاره خواهیم کرد:
*تغییرات اقلیمی تاثیرات زیادی همچون افزایش دما و کاهش بارندگی را به همراه داشته است و طی ۵۰ سال قبل بارندگی ها سالانه بطور متوسط حدود یک میلیمتر نسبت به دوره قبل کم شده است بدین سبب از اثرات تغییر اقلیم می توان به کاهش بارش و افزایش دما اشاره نمود.
*سال گذشته خشک و کم بارش بود وامسال هم سال دومی است که در این شرایط کم بارشی قرار داریم، در نتیجه فرکانس گرد و خاک، گستره و تعداد روزهای آن نسبت به سال قبل بالا رفته است.
*کاهش سطح آب سدها و دریاچه ها به این معنا است که آب در دسترس انسان کم شده و به مساحتی که می تواند به کانون گرد و غبار تبدیل گردد نیز افزوده شده است.
*مصرف بی رویه آب و توسعه خشکسالی سبب خیزش گرد و خاک را فراهم می آورد.
*ایران در مجاورت مناطق بیابانی دنیا قرار گرفته است ولی این مسئله هم قابل چشم پوشی نیست که مصرف بی رویه آب چه در ایران و چه در کشورهایی همچون ترکیه، عراق، سوریه، اردن حتی افغانستان و ترکمنستان هم موجبات این شرایط را فراهم نموده است.
*به دنبال افزایش جمعیت و رشد زندگی شهرنشینی نیاز به آب بالا رفته است که آب های سطحی در این مناطق که کم بارش هستند، نیاز مردم که نیازهای کنترل شده ای نیستند پاسخگو نیست بدین سبب ملت ها از منابع آبی با شدت بیشتر استفاده می نمایند. درنتیجه سطح آب های زیرزمینی بسیار پایین آمده و از کیفیت آن نیز کاسته شده است.
*درسال های خشک بستر دریاچه ها و تالاب ها در معرض فرسایش بادی قرار می گیرند و به سبب این که آب داخل آنها تبخیر شده است و خاک کف دریاچه بافت نرمی دارد، این خاک ها به سبب آغشته بودن به نمک چسبندگی کمی دارند بدین سبب بر اثر وزش باد شدید در هوا پراکنده و بر اثر جریان های تراز میانی جو نقاط مختلف و بر اثر جریان به نقاط دیگر منتقل می شوند.
*کانون های گرد و غبار قابل شمارش دقیق نیستند و جایگاهشان مشخص است، مطالعه و در نقشه ها تطبیق داده شده و کاملا مشخص است که چه میزان کانون گرد و غبار وجود دارد اما نکته این است که میزان کانون ها ثابت نیست چونکه تعداد آنها برمبنای بارش سالانه تغییر می کند و شدت خشکسالی نیز با میزان بارش سالانه مرتبط می باشد.
*کانون های گرد و غبار فقط در ایران قرار ندارند و بخش عمده ای از این کانون ها در غرب ایران در کشورهای عراق، سوریه، اردن و جنوب ایران در عربستان و کویت قرار دارند، در نتیجه با افزایش شدت باد و جهت باد که عمدتاً در عراق و شرق سوریه و گاهی در اردن و عربستان است، کانون های گرد و غبار تشکیل می شوند.
*عمده گرد و خاک ورودی به کشور از طرف عراق و سوریه و اردن و گاهی هم عربستان است و گاهی اوقات هم که کمتر اتفاق افتاده است، از شمال آفریقا گرد و خاک برمی خیزد و توسط جریان های تراز میانی وارد ایران می شوند.
*در ایران نیز کانون های گرد و غبار همچون جنوب شرق تهران و جنوب استان سمنان وجود دارند که حتی در فصل تابستان هم جریان های گرد و خاک را به تهران منتقل می کنند. خشک شدن تالاب گاوخونی نیز می تواند کانون های گرد و غبار را تشکیل دهد.
*در جنوب شهر البرز و جنوب قزوین قبلا آبگیرهایی وجود داشته است ولی امروزه به مناطق خشک و بیابانی و کانون های گرد و غبار تبدیل گشته اند و در زمینه شمال غرب کشور با خشک شدن دریاچه ارومیه کانون های گرد و غبار بصورت ذرات نمک پراکنده می شود.
*در سالیان گذشته مطالعات بسیاری انجام شدند تا کانون های گرد و غبار شناسایی شوند و کارهایی همچون مالچ پاشی هم برای کنترل خیزش گرد و غبار انجام شده است تا جریان باد نتواند ذرات خاک را از زمین بلند کند اما باتوجه به وسیع بودن منطقه این کار حدودا غیر ممکنست.
*شیوه مالچ پاشی به سبب استفاده از مواد نفتی پس از چندسال سبب لطمه به محیط زیست می شود.
*امروزه روش های جدیدتری همچون ایجاد دیوارهای بادشکن کاربرد دارد که این شیوه فعالیتی هم باتوجه به وسعت منطقه ای که گرد و خاک تولید می کند قابل انجام نیست بدین سبب تا حالا فعالیت ویژه ای برای کنترل خیزش گرد و خاک انجام نشده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب